De eerstelijnszorg is basiszorg (zowel medisch als ondersteunend) toegankelijk voor iedereen zonder doorverwijzing. Een persoon met een zorg- en ondersteuningsnood, burger of patiënt kan dus onmiddellijk beroep doen op zorg- en hulpverleners van de eerste lijn. Deze eerstelijnsprofessionals staan het dichtst bij de burger en zijn daarmee het eerste aanspreekpunt binnen de gezondheidszorg.
In Vlaanderen zijn er vier verschillende lijnen binnen de gezondheidszorg:
- Eerste lijn is rechtstreeks toegankelijke lokale zorg, zoals een huisarts, thuisverpleging, maatschappelijke werker, podoloog, …
- Tweede lijn is gespecialiseerde zorg na doorverwijzing van huisarts, zoals een dermatoloog, cardioloog, …
- Derde lijn is gespecialiseerde zorg in het ziekenhuis of centra, zoals revalidatie, gespecialiseerde ingrepen, …
- De nulde lijn is laagdrempelige zorg, zoals mantelzorg, crisiscentra, de zelfmoordlijn, …
Wat is een eerstelijnszone?
Een eerstelijnszone is een netwerk van eerstelijnsaanbieders in een geografisch afgebakend gebied. Zij wisselen kennis en informatie met elkaar uit en stemmen de werking op elkaar af. Zij kijken ook naar de lokale zorg- en welzijnsnoden om de kwaliteit van de gezondheidszorg te verbeteren.
Een eerstelijnszone voldoet aan volgende criteria:
- Een geografisch afgebakend gebied bestaande uit één of meerdere steden of gemeentes.
- Aangestuurd door een zorgraad
- Een netwerk van eerstelijnsaanbieders (bv. huisartsen, maatschappelijk werker, psycholoog, podologen, …)
- Omvat meestal ongeveer 75.000 tot 125.000 inwoners